Στην περιοχή Κατσαδιά, δύο χιλιόμετρα νότια του οικισμού των Λειψών, σε πλάτωμα που αγναντεύει το πέλαγος, στέκει ο ναός, αφιερωμένος στον Άγιο Παντελεήμονα και τον Άγιο Σπυρίδωνα. Μονόχωρος, καμαροσκέπαστος, απλός και πάλλευκος, κτίσθηκε πριν από μερικές δεκαετίες. Η μικρή εκκλησία είναι κτισμένη στα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Βορείως του ναού, σε μικρή απόσταση από αυτόν, διακρίνονται τα λείψανα μεγάλης ημικυκλικής αψίδας. Στον αύλειο χώρο του σώζονται μαρμάρινα παλαιοχριστιανικά αρχιτεκτονικά γλυπτά, ένα τμήμα αρράβδωτου κυλινδρικού κίονα και ένα ιωνικό κιονόκρανο με συμφυές επίθημα και ανάγλυφο σταυρό στη μία πλευρά. Στα βόρεια του περιβόλου της εκκλησίας, σε απόσταση περίπου είκοσι μέτρων από αυτόν, έχουν αποκαλυφθεί σπαράγματα ψηφιδωτού δαπέδου της ίδιας εποχής, καθώς επίσης και το υπόστρωμά του από κροκάλες. Η σωζόμενη έκταση και η κακή κατάσταση διατήρησής του δεν επιτρέπουν την εξαγωγή συμπερασμάτων αναφορικά με την εικονογραφία και τη χρονολόγησή του.
Παρόμοια ψηφιδωτά έχουν βρεθεί λίγα μόλις μέτρα δυτικά του ναού του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στο Μοσχάτο. Η νεότερη εκκλησία είναι κτισμένη στο κεντρικό κλίτος μεγάλης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, της οποίας σώζεται η αψίδα. Σπάραγμα ψηφιδωτού δαπέδου διακρίνεται εντός καλλιεργημένου αγρού. Όπως και αυτό της Κατσαδιάς, το σπάραγμα είναι ακόσμητο, και αποτελείται από μεγάλες ψηφίδες. Και στις δύο περιπτώσεις, το γεγονός πιθανώς οφείλεται στο ότι μπορεί να είναι βάθος (φόντο) κάποιας παράστασης είτε στο ότι το δάπεδο κατασκευάστηκε από επαρχιακό εργαστήριο ή, ενδεχομένως, από άπειρο ψηφοθέτη.
Μέσο Πρόσβασης:
Αυτοκίνητο
Πρόσβαση ΑμεΑ:
Όχι
Ώρες λειτουργίας:
Ελεύθερο
Κόστος εισόδου:
Ελεύθερη
